Ο ζωγράφος Χρίστος Παπαδάκης

Αν θα έπρεπε κάπως να συνοψίσω την αναδρομική έκθεση του Χρίστου Παπαδάκη «33 χρόνια- 12 πρόσωπα» θα έλεγα ότι πρόκειται για μια έκθεση «αναφορά στον κυρ-Γιάννη».

Και, πιστεύω, ότι ο Παπαδάκης είναι όχι μόνο από τους καλύτερους συνεχιστές της γραμμής του Τσαρούχη, αλλά εκείνος ο οποίος στην παράδοση του ζωγράφου, διαμορφώνει τη δική του δημιουργική ‘αίρεση’ πρωτοτυπίας και αυθεντικότητας. 

Αυτό που σε ‘αρπάζει’ στη ζωγραφική του Παπαδάκη είναι η μικρή φόρμα, η περιορισμένη επιφάνεια, η ασκητική λιτότητα των εκφραστικών μέσων, τα καθημερινά σύμβολα, η οικειότητα ενός κόσμου γνωστού αλλά συνάμα και μεταρσιωμένου.  Μια ζωγραφική σαν προσευχή.

Ο κόσμος της ζωγραφικής του είναι ο οικείος κόσμος της καθημερινότητας, εξαχνωμένος, ωστόσο, από κάθε υλικότητα, ψαύοντας τα όρια μιας ανέγγιχτης πνευματικότητας.

Τα πορτρέτα του παλεύουν με τον χρόνο και τον κερδίζουν.  Έτσι, στα μαρμαρένια αλώνια της τέχνης του Παπαδάκη, η τέχνη ‘νικά’ τον θάνατο και γεννά την προσδοκία της Ανάστασης.  Μια Ανάσταση που υποβάλλεται μέσα από το βυζαντινό ‘χρώμα’ των έργων του.

Το χρώμα στον Παπαδάκη είναι γεώδες ή φωτεινό.  Το μαύρο του είναι ένα μαύρο που δεν θυμίζει μαύρο του θανάτου, αλλά ένα μαύρο που διαρκώς ‘υπονομεύεται’ από το λευκό που καραδοκεί να καταυγάσει στην επιφάνεια. 

Τα σύμβολα του Παπαδάκη είναι σύμβολα προερχόμενα από την παράδοση των προσωκρατικών και από τη χριστιανική παράδοση.  Σε μια μέθεξη ακατάλυτη.   

Ο αγώνας του ζωγράφου είναι να μετουσιώσει την ύλη (το κόκκινο κρασί και το ψωμί) σε πνεύμα.  Ολόκληρη η οντολογία του καλλιτέχνη μπορεί εύκολα να συνοψιστεί στον πίνακα «ό,τι χρειάζεται ο άνθρωπος».  Μια οντολογία που πάει «ενάντια στο ρεύμα» της εποχής, όχι για να δηλωθεί μια ‘κενή’ διαφορετικότητα, αλλά για να εκφραστεί η βαθύτερη ουσία του ανθρώπινου ‘είναι’.    

Η ζωγραφική του Παπαδάκη στις πιο δυνατές της στιγμές μάς υπενθυμίζει ότι ο κόσμος είναι απλός, ή αλλιώς η τέχνη δεν χρειάζεται στολίδια και μαλάματα για να ‘εξαργυρώσει’ τις ψυχές μας. 

Κώστας Κυριάκης

22/03/2012

Σημείωση: Το κείμενο έχει δημοσιευτεί εδώ.