Το δικαίωμα στη μη-τυπική εξωσυστημική εκπαίδευση και το ελληνικό κράτος

Η είδηση συγκλονίζει: «Η Εισαγγελία Αθηνών δήλωσε ότι εκδίδει παραγγελία να... πάρουν το παιδί από τη φυσική του μητέρα επειδή δεν πάει σχολείο! Με άλλα λόγια, η εισαγγελική λειτουργός έκρινε ότι είναι προτιμότερο για ένα παιδί να απομακρυνθεί -με τη συνδρομή της αστυνομίας- από τη φυσική του μητέρα και μάλιστα χωρίς δίκη!».  

Η ελληνική πολιτεία «χωρίζει» μια μητέρα από το παιδί της επειδή η μητέρα αμφισβητεί το ελληνικό σχολικό σύστημα και προτιμά να εκπαιδεύσει το παιδί στο σπίτι της: «Θέλουν να με χωρίσουν από το παιδί μου επειδή αξιώνω μια πιο δημιουργική διαδικασία εκπαίδευσης, χωρίς εξαναγκασμούς και υποχρεωτικά μαθήματα. Επειδή θέλω να εκπαιδεύεται με κέφι και όχι στο πλαίσιο ενός αναξιόπιστου σχολικού συστήματος εκπαίδευσης». Και συνεχίζει: «Θα είναι απάνθρωπο να με χωρίσουν από την κόρη μου επειδή και μόνο έχω επιλέξει έναν άλλο τρόπο εκπαίδευσης».  

Η μητέρα αμφισβητεί έναν αναχρονιστικό θεσμό –το σχολικό- ο οποίος κακώς θεωρείται ως ο κατεξοχήν χώρος που παράγει και διαδίδει τη γνώση.  Η γνώση παράγεται και διαδίδεται από την κοινωνία στην κοινωνία, δεν είναι πια γνώση για τον κόσμο, αλλά γνώση από τον κόσμο.  Επομένως, άλλο πράγμα σχολειοποίηση και άλλο εκπαίδευση, μάθηση, γνώση.  Ας το ξεκαθαρίσουμε στο μυαλό μας.

Η Ελλάδα, όπως και μερικές ακόμα ευρωπαϊκές χώρες, κωφεύει μπροστά στις νέες εξελίξεις και μένει προσκολλημένη, από συνήθεια, βυθισμένη σε μια ανυπόφορη γραφειοκρατική ρουτίνα, στη λογική του ‘one-size-fits-all’.  Έτσι, στη χώρα μας απαγορεύεται, αντίθετα από τις διακηρύξεις των άρθρων 26 (3) και 14 (3) των Χαρτών των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και της Ευρωπαϊκής Ένωση, η εκπαίδευση ενός παιδιού στο σπίτι από τους γονείς του ή από δασκάλους και συνεπώς αμφισβητείται το δικαίωμα των γονέων να επιλέγουν την εκπαίδευση και μόρφωση των παιδιών τους.  Γιατί;  Επειδή αυτή είναι η λογική κάθε ολοκληρωτικού κράτους: ομοιομορφία, πειθαρχία, ρύθμιση και υποταγή.

Με την υπόθεση ασχολείται η Ελληνική Δράση για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα - «Πλειάδες» μέσω της προέδρου της, δικηγόρου Ηλέκτρας-Λήδας Κούτρα, που αμισθί έχει αναλάβει την εκπροσώπηση της μητέρας, αλλά και τη διεκδίκηση θεσμοθέτησης του δικαιώματος στη μη τυπική - εξωσυστημική εκπαίδευση.  

Αντιγράφω τη δήλωσή της σχετικά με το θέμα:

«Ζητήσαμε ανεπιτυχώς από την Εισαγγελία να αφήσει την υπόθεση να κριθεί δικαστικά, με όλες τις εγγυήσεις που μια τέτοια διαδικασία οφείλει να έχει στις δημοκρατικές κοινωνίες. Ούτως ή άλλως, η διάταξη που επιτρέπει στην εισαγγελέα Ανηλίκων να αφαιρέσει επιμέλεια με διαταγή της αφορά σε όλως εξαιρετικές περιπτώσεις, όπου υπάρχει σοβαρός κίνδυνος για τη σωματική και ψυχική υγεία του παιδιού -και πάλι οφείλει να εισάγει την υπόθεση στο Δικαστήριο εντός 30 ημερών».  Και συνεχίζει:

«Η μεταχείριση που είχε αυτή η μάνα από την Πολιτεία, μέσω των πράξεων και των παραλείψεων της Εισαγγελικής Αρχής, ακριβώς επειδή τόλμησε να ισχυριστεί ότι ασκεί ανθρώπινο δικαίωμα εκείνης και του παιδιού της παρέχοντάς του απο-σχολειοποιημένη εκπαίδευση, δεν αποτελεί μόνο παραβίαση του δικαιώματος μάνας και παιδιού να μην υφίστανται δυσανάλογη παρέμβαση στην οικογενειακή τους ζωή, αλλά, κατά τη νομική μου άποψη, συμποσούται σε εξευτελιστική μεταχείριση και παραγνώριση της έκτασης της εξουσίας της Πολιτείας πάνω σε όσους βρίσκονται στη δικαιοδοσία της», συμπληρώνοντας πως «απ’ τη μια μεριά έχουμε τη μη εγγραφή στο σχολείο, που αποτελεί πταισματική παράβαση που επισύρει πρόστιμο, και από την άλλη έχουμε πληθώρα υπερνομοθετικής ισχύος κειμένων, που εγγυώνται την εκπαίδευση σύμφωνα με τις πεποιθήσεις των γονέων». Και τέλος, καταλήγει:

«Μια αστυνομική επιχείρηση αφαίρεσης επιμέλειας, η οποία θα αποσπάσει βίαια ένα 8χρονο σωματικά και ψυχικά υγιές κοριτσάκι από τη μητέρα του, υποτίθεται για το "συμφέρον" του, χωρίς μάλιστα η μάνα να έχει λάβει έστω και ένα έγγραφο της Πολιτείας στα χέρια της και πριν η υπόθεση επιμέλειας εισαχθεί σε δικαστήριο, θα είναι μέτρο που θίγει βάναυσα πληθώρα δικαιωμάτων και των δυο τους. Θα πρέπει η Πολιτεία να υπαναχωρήσει από μια τέτοια συντριπτική δικαιωμάτων προσέγγιση, να συνεκτιμήσει το υπόμνημα των 128 σελίδων με το οποίο η μητέρα εξηγεί ποια δικαιώματα ασκεί».

Εννοείται πως τάσσομαι αναφανδόν υπέρ της θεσμοθέτησης του δικαιώματος των γονέων στην επιλογή της εκπαίδευσης των παιδιών τους.  Όπως ο γονιός έχει το δικαίωμα να εγγράψει το παιδί του στο τάδε ή δείνα σχολείο, ή αν έχει την οικονομική δυνατότητα να επιλέξει ένα ακριβό ιδιωτικό σχολείο, με την ίδια λογική θα πρέπει να έχει το δικαίωμα της επιλογής να εκπαιδεύσει το παιδί του στο σπίτι, είτε ο ίδιος είτε προσλαμβάνοντας δασκάλους.  Και δικαίωμα της πολιτείας είναι να μεριμνά αν όντως παρέχεται η προβλεπόμενη εκπαίδευση.  

Via Έθνος