Αναπαραστάσεις της βίας στο αναγνωστικό Ελεύθερη Ελλάδα (1944): ένα (μικρο-) επεισόδιο βίας των κυριαρχούμενων

Περίληψη

Αξονική θέση του άρθρου είναι ότι η βία των καταπιεσμένων δεν συνιστά επιλογή (Labica, 2014: 52), αλλά αποτέλεσμα της βίας που υφίστανται και συνεπώς δεν μπορεί να εξισωθεί η βία των κυρίαρχων από την αντιβία των κυριαρχούμενων.  Για να υποστηρίξω τη βασική μου θέση θα αναλύσω –μέσω μιας συμπτωματικής ανάγνωσης (Althusser et al, 2003)- ένα (μικρο-) επεισόδιο βίας των καταπιεσμένων, από το αναγνωστικό Ελεύθερη Ελλάδα, έκδοση της ΠΕΕΑ (1944), όπως αυτό περιγράφεται στο κεφάλαιο με τίτλο «Απ’ εδώ πέρασαν Βούλγαροι…» (104 – 108).  Με αυτό τον τρόπο συγκεκριμενοποιώ –στο συμβολικό επίπεδο- τη βία και προσδιορίζω την ιστορικά διαμορφωμένη και καθορισμένη συγκυρία, εντός της οποίας λαμβάνει χώρα.  Σε αυτό το πλαίσιο θα χρησιμοποιήσω την έννοια της εξάρθρωσης (Laclau, 1997) με σκοπό να καταδείξω ότι μια εμπειρία αρνητικότητας μπορεί να λειτουργήσει και ως συνθήκη δυνατότητας για μια νέα ανασυνάρθρωση του νοήματος.  Στόχος μου είναι να διερευνήσω και αξιολογήσω κριτικά τη ρητορική του κειμένου και ποιες θέσεις υποκειμένου και ταυτοτήτων αυτό κατασκευάζει, δηλαδή την ιδεολογική λειτουργία του κειμένου του αναγνωστικού βιβλίου και τα αποτελέσματα εξουσίας που επιφέρει ως προς την αναπαράσταση της βίας και την κατασκευή (παιδικών) υποκειμένων και ταυτοτήτων. 

[forthcoming]